Materiały zebrała i opracowała:
mgr Katarzyna Kowaluk – nauczyciel, logopeda
w SOSW w Wąsoszu
I. Porady ogólne
Co rodzice i opiekunowie powinni wiedzieć
o rozwoju mowy dziecka?
Mowa w życiu człowieka stanowi podstawowe narzędzie w komunikowaniu się , zdobywaniu informacji oraz w nawiązywaniu kontaktów. W dużej mierze wpływa na tempo i zakres jego rozwoju. Prawidłowo rozwinięta mowa ustna stanowi podstawę nauki czytania i pisania. Jest więc jednym z warunków odnoszenia przez dziecko sukcesów w nauce szkolnej.
Kilka słów o rozwoju mowy.
Mowa właściwa pojawia się po okresie melodii ( 0-1 r ż.) dzieli się na dwa etapy: początkowy – etap wyrazu (ok.1-2r.ż) i kolejny- etap zdania( 2-3r.ż.). Prawidłowo rozwijające się dziecko w ciągu 2. i 3. r.ż. staje się istotą mówiącą, która potrafi komunikować się z ludźmi za pomocą mowy dźwiękowej . Mowa ta nie jest jednak jeszcze doskonała, niektóre dźwięki(głoski) dziecko nadal wypowiada niedokładnie, zniekształca je, zastępuje innymi lub je opuszcza ( okres swoistej mowy dziecięcej-3-7 r.ż.).
Wszystkie wymienione nieprawidłowości powinny ustąpić
w 5-6 roku życia przed pójściem dziecka do szkoły.
Niestety rozwój mowy nie zawsze przebiega równomiernie i zgodnie ze wskaźnikami z podręczników logopedycznych. Zdarza się, że dziecko z trudem wypowiada pojedyncze słowa, gdy powinno już mówić zdaniami, nie realizuje dźwięków ( głosek), którymi już dawno posługują się jego rówieśnicy. Zwykle jest to wynikiem opóźnienia rozwoju niektórych funkcji organizmu lub niedojrzałości narządów artykulacyjnych. Bywa też, że mowa pojawia się później w związku z ogólnym opóźnieniem rozwoju.
Często trudności w mówieniu wiążą się z opóźnieniem w rozwoju intelektualnym. Wszystkim tym dzieciom, bez względu na to jaka jest przyczyna ich trudności, można pomóc. Likwidując całkowicie wady lub poprawiając wyrazistość ich mowy, bogacąc słownik i rozwijając ich rozumienie mowy. Każde dziecko bez względu na swoje możliwości intelektualne powinno otrzymać wsparcie logopedyczne nie tylko od specjalistów – logopedów, nauczycieli, ale także od swych opiekunów i rodziców. Dlatego też rodzice, opiekunowie przygotowałam Wam pomoc , którą można wykorzystać do ćwiczeń z dziećmi w domu.
Rady
Rodzicu:
- Rozmawiaj często ze swoim dzieckiem.
- Nie mów za dziecko. Kiedy nie może czegoś powiedzieć, pomóż mu ( podrzuć słówko, zdanie), ale też nie wymuszaj na nim tego, nie ponaglaj.
- Czytaj mu bajki, opowiadajcie je wspólnie.
- Używaj poprawnej polszczyzny, nie spieszczaj, nie mów jak dziecko
- Wykonuj proste ćwiczenia narządów artykulacyjnych, np. przy codziennych czynnościach (np. mycie się, zabawa).
- Baw się z dzieckiem, w czasie zabawy naśladuj różne odgłosy przyrody, techniki, zadawaj pytania, opisuj ludzi, przedmioty, opowiadaj różne historie.
- Zachęć do „ pracy logopedycznej” rodzeństwo dziecka.
- Rozwijaj słuch dziecka.
- Pracuj nad oddechem dziecka
Czytaj także:
