Bezpieczeństwo dziecka w Internecie

 Bezpieczeństwo dziecka w Internecie

Nowe sytuacje wymagają nowych rozwiązań. Aktualnie edukacja realizowana jest poprzez nauczanie zdalne, które wymaga wykorzystywania rozmaitych komunikatorów, a przede wszystkim Internetu. W związku z tym nasze dzieci spędzają przed komputerami i smartfonami jeszcze więcej czasu niż dotychczas. Na ogół wszyscy akceptują taki stan rzeczy, gdyż nie mamy zwyczajnie innego wyboru. W tej chwili często zdalnie odbywają się nawet konsultacje medyczne, rehabilitacyjne, psychologiczne, wystawiane są e-recepty… Niestety wzrost zapotrzebowania na usługi/działania internetowe nie spowodował zniknięcia dotychczasowych zagrożeń związanych z beztroskim korzystaniem z tego medium, a odpowiedź na pytanie „Co robisz dziecko w tym Internecie?” – „Odrabiam lekcje tato” – może uśpić czujność niejednego rodzica.

Jako psycholog PPP przeprowadziłam kilkadziesiąt lekcji z uczniami, m.in. klas IV-VI dotyczących zagrożeń związanych z korzystaniem z sieci. Poczynione przeze mnie obserwacje wskazują, iż prawie wszystkie dzieci mają dostęp do Internetu, wiedza uczniów dotycząca bezpieczeństwa w sieci jest bardzo zróżnicowana (od słabej do bardzo dobrej), a największe trudności sprawia im identyfikowanie zachowań niebezpiecznych. Oznacza to, iż dzieci niekiedy dobrze znają teoretyczne zagrożenia, natomiast bardzo słabo je rozpoznają i nie potrafią odnieść do własnego zachowania (wiem co jest groźne, ale nie potrafię tego zidentyfikować, nie wiem że właśnie to coś mi zagraża, nie wiem, że moje zachowanie w sieci w tej chwili naraża mnie na kłopoty). Poza całą gamą problemów, które stwarza nadmierne i niekontrolowane korzystanie z internetu (uszczerbek na zdrowiu, zakłócenia sfery psychicznej i emocjonalnej, modelowanie zachowań agresywnych, uzależnienia) szczególną uwagę chciałabym zwrócić na niebezpieczeństwo płynące z dostępu niewłaściwych treści. W sieci można znaleźć dosłownie wszystkie informacje i te dobre i te złe. Można dowiedzieć się jak skonstruować ładunek wybuchowy, dokuczyć koledze, prowadzić działalność przestępczą… Można narazić się na kontakt z pedofilami, nawiązać niewłaściwe znajomości. Stanowi to ogromny problem, dlatego też na stronach Ośrodka Rozwoju Edukacji pojawiły się liczne poradniki dotyczące ochrony dziecka w sieci. Ponieważ nie zawsze mamy czas i możliwość, aby kontrolować stale aktywność naszego dziecka w Internecie niezbędne jest zastosowanie właściwych zabezpieczeń w dostępie do stron internetowych. Samo zaufanie, że nasza pociecha potrafi rozpoznać zagrożenie i na ogół nie robi nic złego, może okazać się niewystarczające (od czego są wszak rówieśnicy..). W związku z tym poniżej zamieszczamy instruktaż dotyczący sposobów ochrony dziecka w sieci.

Jak chronić przed szkodliwym wpływem dostępu do komputera?

Pamiętajmy aby spędzać z dziećmi jak najwięcej czasu, również przy komputerze i dowolnym urządzeniu elektronicznym. Przeglądajmy razem Internet, grajmy razem, uczmy dzieci tego, co można i czego należy unikać w pracy i zabawie z komputerem. Stała kontrola rodzica nie jest z wielu względów możliwa. Jest wiele sposobów na zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa przy komputerze. Zacznijmy od systemu Windows w naszym laptopie. System w wersji 10 zawiera bardzo użyteczne narzędzia do kontroli rodzicielskiej. Aby z nich korzystać należy pamiętać kilka rad.

Należy stworzyć dziecku własne, osobiste konto. W tym celu należy udać się do menu Ustawienia, tam wybrać Konta, następnie Rodzina i inne osoby i wybrać opcję dziecko lub określić jego datę urodzenia. Kreator poprowadzi nas przez tworzenie konta na komputerze, zarówno jeżeli dziecko ma już jakieś konto Microsoft, lub gdy trzeba je dopiero stworzyć.

Następnie trzeba zalogować się do panelu zarządzania kontami rodzinnymi. Panel do zarządzania tymi kontami umożliwia sprawdzanie ostatnich działań dziecka z komputerem. Możemy przejrzeć wszystkie ostatnie czynności, jakie nasze dziecko dokonywało na swoim komputerze lub też włączyć cotygodniowe raporty mailowe, w których będą zawarte te informacje.

Kolejną możliwością jest zarządzanie dostępem naszego dziecka do witryn internetowych. Możemy wyłączyć ogólnie dostęp do nieodpowiednich treści (seks, przemoc, wulgaryzmy) lub też ręcznie dodać do listy witryny, do których na pewno dziecko może mieć dostęp, jak i te które mają zawsze być blokowane.

Inną możliwością jest kontrola aplikacji, gier i multimediów. Tutaj możemy definiować czy gry nieodpowiednie dla wieku naszego dziecka mają być blokowane, czy też nie. Dodatkowo możemy odgórnie zakazać dostępu do dowolnej wskazanej przez nas gry i aplikacji. Ważną możliwością jest możliwość określenia godzin korzystania z urządzenia. Możemy dokładnie definiować ile czasu nasza pociecha może spędzać z komputerem lub konsolą. Mamy możliwość wskazać to na przykład dwie godziny dziennie lub dokładnie czasowo od 16:00 do 18:00. Ustawienie może być wykorzystane dla każdego z dni tygodnia osobno.

Z punktu bezpieczeństwa naszego portfela możemy kontrolować zakupy i wydatki dziecka. Niektóre gry i aplikacje są płatne lub umożliwiają robienie zakupów. Jeżeli chcemy możemy naładować złotówkami konto naszego dziecka, by mogło robić zakupy do kwoty którą wpłaciliśmy lub też kategorycznie zablokować jakiekolwiek funkcje płatności w systemie, grach i aplikacjach.

Konfiguracja komputera dla dziecka jest prosta i intuicyjna, nie wymaga żadnych umiejętności informatycznych rodzica. To kilka działań, dzięki którym naszemu dziecku nie grozi uzależnienie od komputera lub dostęp do treści dla niego nieodpowiednich.

Zapewnienie dziecku bezpieczeństwa umożliwiają też programy antywirusowe instalowane na naszych komputerach lub smartfonach oraz programy dostępne bezpłatnie w Internecie. O tych napiszemy w kolejnym artykule.

Opracowali: Aneta Chmiel – Kwaśnica – psycholog oraz Jacek Figiel – konsultant do spraw informatycznych